|
Yeni Üyelik Haber bülteni üyeliği |
LEPRADA TEDAVİ Lepra tedavisi eskiden Şolmogra yağı adı verilen bir doğal yağ ile yapılmıştır. Daha sonra 1940'larda lepra basilinin üremesini durduran sülfon türevi ilaçlar tedaviye girmiş ve lepralı hastalar bunları tüm yaşamları boyunca kullanmaya başlamışlardır. 1970'lerde yapılan araştırmalar sonucu çoğu tüberküloz tedavisinde de kullanılan Rifampisin, Ethionamid, Prothionamid gibi ilaçlarla, lepra basiline etkili Clofazimin isimli ilaç tedavi için kullanılmaya başlamıştır. 1982 yılında Dünya Sağlık Örgütü bu ilaçların birlikte uygulandığı en çok iki yıl sürede tamamlanan çok ilaçlı tedavi(Multi Drug Treatment=MDT) rejimlerini dünyaya duyurmuştur. Halen pek çok ülkede bu standart tedavi rejimleri neredeyse hastaların tümüne yakın bölümünde uygulanarak tamamlanmıştır. Saptanan yeni olguların da büyük bölümü aynı tedavi altındadır. Son yıllarda yapılan araştırmalarla Ofloxacin, Sparfloxacin, Clarithromycin ve Minocycline gibi ilaçlar lepra tedavisi için kullanılmaya başlamış ve bunlardan oluşan yeni rejimler, tedavi süresini kısaltmak amacıyla hastalarda uygulanmaya başlanmıştır. İlk defa Amerika'lı Dr.Faget tarafından 1941 yılında lepra tedavisinde Diamino Difenil Sülfon (DDS) ?u kullanmış ve bu ilaç ile tedavi 1982 yılına kadar devam etmiştir. Daha sonra sülfona direnç gelişmesi ve uzun süre kullanımında da yan etkilerin ortaya çıkması, WHO'nun modern üçlü ilaç tedavisi ( Sülfon, Rifampisin, Clofazimine) bütün ülkelerde kayıtlı bulunan lepralı hastalara uygulanmaktadır. Bu uygulamalarda hastalar 2 gruba ayrılarak tedavi edilmektedirler; Lepranın tedavisinde kullanılan ilaçlar Dünya Sağlık Örgütü tarafından ücretsiz sağlanıyor. "Multi-pack" adı verilen aylık dozlar halinde ambalajlanmış ilaçların dağıtımı lepra merkezleri tarafından resmi olarak bildirimi yapılmış hastalara ulaştırılıyor. a) Az Basilli Lepra Tedavisi (I, BT ve TT) 1. Sülfon : Günde 100mg sabah aç karnına verilir ve hasta her gün kendisi ilacını alır (çocuk dozu:1-2mg/kg/gün). Hastalara sülfon vermeden önce G 6 PHD (glikoz-6-fosfat dihidrogenaz) enziminin eksik olup olmadığına bakılmalıdır. Bakteriostatik etkili bir ilaç olan sülfon, hepatit, nöropati, eritrodermi ve agranülositoz yapabilir ve bazen ilaca karşı direnç oluşabilir. (Sülfon preparatları: Dapson, Disulone tablet-100mg ). 2. Rifampisin Kapsül : Ayda 1 kez 600mg (300 mg kapsülden 2 tane) sabah aç karnına verilir. Bu ilaç sağlık ocağı veya dispanserlerde doktorlar tarafından verilmeli, böylece de hasta kontrol edilmiş olmalıdır. Bakterisit etkili olan rifampisinin idrarı kırmızı renge döndüreceği hastaya açıklanmalıdır (Rifampisinin preparat: Rifam Kapsül 300mg). Bu grup hastalarda, bu iki ilaç 6 ay ya da 2 yıl kullanılabilir. İlacın kesilmesi için smear ya da biyopsilerde basillerin granüle olması veya tamamen ortadan kaybolması gerekmektedir. b) Çok Basilli Lepra Tedavisi (BB, BL, LL) 1.Sülfon ( Dapson, Disulone 100mg tablet): Her gün sabah aç karnına 1 tablet hasta kendisi almalıdır.2. Rifampisin (Rifam Kapsül 300mg): Ayda bir kez 2 kapsül (600mg), sağlık ocağı veya dispanserlerdeki doktorlar tarafından verilmelidir. Çocuklara 10mg/kg/gün verilir. 3. Clofazimine (lamprene kapsül 100mg): Hem bakteriostatik hem de bakterisitik etkiye sahip bu ilaç haftada üç gün (Pazartesi, Çarşamba, Cuma)100mg'lik kapsül şeklinde yemek aralarında ve sütle tavsiye edilir. Sekresyonları ( ter, idrar, dışkı) kırmızı- mor renge dönüştürür, daha sonra hastanın derisi de mor bir renk alır bu da psikolojik sıkıntı verebilir. Çocuk dozu 1-2 mg/ kg/gün'dür. Clofazimine bulunamadığı durumlarda, bunun yerine (3. ilaç olarak) bakterisidal etkiye sahip bir ilaç olan protionamit (promid kapsül 250 mg) kullanılabilir. Günlük doz; 250mg 3x1 şeklinde uygulanabilir. Çok basilli lepra tedavisinde kullanılan bu üç ilaç en az 2 yıl kullanılır, basil doku biyopsilerinde ve smear de kaybolmazsa 5 yıl hatta daha da uzun kullanılabilir. Son yıllarda lepra basiline etkili birkaç ilaç üretilmiş olup çok ilaçlı tedaviden, tek ilaçlı tedaviye geçebilme çalışmaları yapılmaktadır; 1. Minosiklin (Minocin tablet 100mg): Bir tetrasiklin derivesi olan bu ilaç günde 1x1 şeklinde denenmektedir. 2. Ofloksazin: Kinolin derivesi olan bu ilaç günde 400 mg olarak verilmektedr. Son zamanlarda yeni kombine tedaviler sunulmaktadır. Mesela: ROM (Rifam + Ofloxacine + Minosiklin) 24 ay tavsiye edilmektedir. Ek Tedaviler El ayak deformiteleri özel cerrahi müdahaleler ile düzeltilmeli, özel ayakkabı giymesi sağlanmalı, durumlarına uygun iş verilmeli, psikolojik yönden desteklenmeli, sosyo-ekonomik ve hijyenik şartları düzeltilerek hastalar topluma kazandırılmaya çalışılmalıdır.
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
Copyright © 2005 Uzerine.com
uzerine.com Ana Sayfa |
Gizlilik Sözleşmesi |
Üye Girişi